Czy Rybnik może zakazać spalania węgla? W Krakowie będzie taki zakaz

Prezydent Rybnika Piotr Kuczera napisał na swoim profilu na facebooku:

Tymczasem w Rybniku powietrze truje...
Apeluję o rozwagę i refleksję!
Sami siebie trujemy!
Trwa szczyt klimatyczny. Rząd mówi, że węgla wystarczy nam na 200 lat...
W Polsce dopuszcza się do sprzedaży odpady węglowe do 2020 roku. Jak ma być lepiej?

Wpis prezydenta dolał oliwy do ognia. Pod wpisem pojawiło się mnóstwo komentarzy.

Dojrzewa obywatelska złość, która niebawem może eksplodować. Arnold Schwarzenegger podkreślał kilka dni temu w Katowicach znaczenie działań lokalnych, rolę samorządów. Oczywiście, że Amerykanie cenią sobie bardziej samorządność i więcej mogą na tym szczeblu. Jednak rośnie liczba świadomych obywateli i w Polsce, którzy słusznie oczekują od tych, którym powierzyli zarząd miastem/gminą, skutecznych działań, realnie poprawiających jakość życia. Podkreślam słowo "realnie" - w przeciwieństwie do wskaźników, odsetek i innych danych wspomagających statystycznie, co być może jest do czegoś przydatne biurokratom (naukowcy dobrze wiedzą, do czego i jak te dane wykorzystywać), lecz nie ludziom, którzy zmuszeni są żyć ze skutkami działań i zaniechań polityków, samorządowców, urzędników itd.

- napisał Sebastian Musioł z Uniwersytetu Ekonomicznego.

Prezydent Piotr Kuczera odpowiedział na ten wpis:

Tak, ja też jestem sfrustrowany sytuacją związaną z jakością powietrza.
Tak, mnie też to denerwuje.
Tak, też chciałbym oddychać czystym powietrzem.
A teraz kilka merytorycznych faktów na temat tego co może miasto. Na terenie województwa małopolskiego obowiązuje uchwała antysmogowa, która zakłada, że na terenie tego województwa nie będzie można palić pozaklasowymi kotłami od 2022 roku. Ta sama uchwała nosi w sobie drugą uchwałę, która dotyczy tylko Krakowa i zakłada, że od 1 września 2019 roku w tym mieście nie będzie można palić żadnymi paliwami stałymi. I tu ważna informacja uchwałę z tego rodzaju prawem miejscowym może uchwalić sejmik wojewódzki, nie miasto. Miasto nie może wprowadzić tego rodzaju zakazu na swoim terenie.
I jeszcze raz: zgodnie z polskim prawem Miasto nie może:
- zakazać spalania węgla na terenie miasta;
- nakazać przyłączenia się do istniejących sieci ciepłowniczych;
Warto wiedzieć, że sieć ciepłownicza na terenie Krakowa została skomunalizowana i należy do miasta, co oznacza, że miasto może regulować własną politykę cenową, jak również rozwój sieci. W latach 90. następowała komunalizacja sieci ciepłowniczej. PECe oddawały nieodpłatnie samorządom sieci ciepłownicze. Niestety w Rybniku sieć ciepłownicza została sprzedana spółce prywatnej, mimo starań miasta o komunalizację.
Dziś mamy taką sytuację, że na terenie Rybnika cieć ciepłownicza i gazowa to sieci należące do spółek Skarbu Państwa, działają na zasadach rynkowych. Nie mamy żadnego wpływu na ich rozwój. To co robimy to lobbowanie, podłączanie budynków należących do miasta, po to by inwestorowi opłacało się pociągnąć nitkę, do której potem mogą przyłączyć się mieszkańcy.
Na terenie województwa śląskiego od 1 września 2017 obowiązuje uchwała anysmogowa, która jest efektem kompromisów i długiej dyskusji wypracowanej przez większość przedstawicieli śląskich miast. Uchwała na Śląsku zakłada, zakaz stosowania: 1) węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z wykorzystaniem tego węgla, 2) mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wykorzystaniem, 3) paliw, w których udział masowy węgla kamiennego o uziarnieniu poniżej 3 mm wynosi więcej niż 15 %, 4) biomasy stałej, której wilgotność w stanie roboczym przekracza 20 %. Zgodnie z uchwałą od 1 stycznia 2022 kotły bezklasowe będą zakazane do użytku.
Jeżeli chodzi o dotacje, to zdecydowałem, że kwota 5 mln zł zostanie zainwestowana w wymianę kotłów i termomodernizację w budynkach komunalnych. Tam też mieszkają mieszkańcy Rybnika. Indywidualni mieszkańcy mogą ubiegać się o dotacje z programu Czyste Powietrze, miasto nie może dopłacać mieszkańcom dodatkowo do tego programu.
Jeżeli sami nie zrozumiemy, że sami się trujemy nie pójdziemy do przodu.

Fragment wpisu prezydenta o tym, że zgodnie z polskim prawem Miasto nie może zakazać spalania węgla na terenie miasta oraz nakazać przyłączenia się do istniejących sieci ciepłowniczych, też nie zostało bez echa.

- W takim tonie i takimi argumentami to przedszkolaków Pan nie przekona. Tak jakby w Rybniku mieszkali mało inteligentnie ludzie. Wynika z tego że Pan jest szczerze zatroskany tym że "Miasto" właściwie nic nie może... A to nieprawda i wszyscy o tym wiedzą.. Może skontaktuje się Pan z Prezydentem Majchrowskim z Krakowa i zapyta co "Miasto " może? Bo jednak może dużo. Proszę się nie obawiać mądrych chociaż trudnych decyzji. Pan Majchrowski po wprowadzeniu regulacji dot. Zakazu spalania paliw stałych został jednak wybrany na kolejną kadencję. Trzymam kciuki!

-pisze Dominika Stach, mieszkanka Rybnika.

Sugeruje, że radni Rybnika mogliby podjąć stosowną uchwałę do sejmiku, zakazującą palenia paliwami stałymi, która może być rozstrzygnięta na poziomie sejmiku wojewódzkiego. Ale najpierw potrzebna jest uchwała radnych Rybnika.

Na wpis zareagowali też radni Rybnika.

W minionej kadencji na walkę o zdrowie i czyste powietrze wydaliśmy 75 mln złotych. Zrobiliśmy dużo w zasobie miejskim. Mam nadzieję, że w obecnej kadencji skończymy termo we wszystkich budynkach należących do miasta, w tym w miejskim zasobie mieszkaniowym. Zgadzam się, że sami się trujemy. Osobiście mam sieć. Kolega zmienił węgiel na gaz i przy termo płaci mniej. Potrzeba dalszych działań, w tym warto rozważyć uchwałę rady miasta do sejmiku. Denerwuje mnie, że sami nie możemy pewnych działań podjąć. A program czyste powietrze to w zasadzie kopia modelu jaki prezydent wprowadził w Rybniku

- pisze Wojciech Kiljańczyk, przewodniczący Rady Miasta Rybnika.