Tylko spokojnie - ścieki są pod kontrolą

Ścieki, które są oczyszczane w oczyszczalniach ścieków, muszą być pod ścisłą kontrolą. Oczyszczony ściek - po przejściu całego procesu technologicznego w oczyszczalni - jest odprowadzany przecież bezpośrednio do cieku wodnego - rzeki, potoku lub rowu. Trafia zatem do środowiska naturalnego. Rzetelne badanie ścieków i nadzór nad procesami zachodzącymi w oczyszczalni chronią środowisko naturalne przed skażeniem.

Praca laboratorium

W procesie oczyszczania ścieków bardzo ważną rolę pełni laboratorium. To ono czuwa nad właściwymi parametrami ścieków oczyszczanych w bytomskich oczyszczalniach. W strukturach Bytomskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o. laboratorium funkcjonuje jako odrębny dział. Jednym z jego zadań jest właśnie kontrolowanie pracy oczyszczalni. To oznacza, że laboratorium wykonuje analizy fizykochemiczne ścieków dopływających do oczyszczalni, tzw. ścieków surowych oraz ścieków odpływających, czyli ścieków oczyszczonych, a także osadu czynnego i osadów ściekowych. Ponadto laboratorium bada wskaźniki i poziomy zanieczyszczeń ścieków pomiędzy poszczególnymi procesami oczyszczania. Laboratorium jest w stanie sprawdzić jakość ścieków po każdym etapie oczyszczania, to znaczy zarówno po części mechanicznej, jak i biologicznej.

Dwa rodzaje prób, czyli w jaki sposób badamy ścieki

Laboratorium wykonuje próby chwilowe i średniodobowe.

Próby chwilowe wykonywane są nawet kilka razy dziennie. To oznacza, że ścieki są pobierane do badania o różnych porach danego dnia. Tego typu działania mają na celu bieżącą kontrolę pracy oczyszczalni.

Oprócz prób chwilowych, pracownicy laboratorium wykonują także analizy prób średniodobo-wych.

Próby te są pobierane w 24-godzinnym cyklu, przy użyciu specjalistycznego sprzętu, tzw. automatycznego próbobiorcy. Urządzenie jest wyposażone w 24 butelki, do których - w wyznaczonym czasie - są automatycznie pobierane próbki ścieków o określonej objętości. Po upływie jednej doby, kiedy już wszystkie butelki zostaną napełnione, ścieki są zlewane, a następnie poddane analizie. Dzięki temu widać skład ścieków wpływających - w ciągu jednej doby - do oczyszczalni.

Badanie zaczyna się od pobrania ścieków wpływających do oczyszczalni. Ścieki te są poddawane analizie, która drobiazgowo pokazuje ich skład. Następnie, po upływie 24 godzin, jest pobierana do badania kolejna partia ścieków - tym razem ścieków oczyszczonych, które przeszły przez wszystkie etapy oczyszczania w oczyszczalni. Takie badanie nie tylko sprawdza, czy ścieki odprowadzane do cieku wodnego są czyste i nie zagrażają środowisku naturalnemu. Dzięki próbom średniodo-bowym można obliczyć, o ile procent zredukowano zanieczyszczenie ścieków. Laboranci sprawdzili bowiem skład tej samej partii ścieków, która wpłynęła do oczyszczalni, przeszła proces oczyszczenia, a następnie - po oczyszczeniu została odprowadzona do cieku wodnego.

Skład ścieków

Ścieki muszą być badane pod kątem posiadanego pozwolenia wodnoprawnego, które określa dopuszczalne parametry chemicznego zapotrzebowana tlenu, biochemicznego zapotrzebowania tlenu, związków azotu (azot amonowy, azot azotynowy, azot azotanowy), związków fosforu, zawiesiny ogólnej oraz odczynu ścieków, czyli pH. Dodatkowo Bytomskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. bada także zawartość metali ciężkich w ściekach.

Osad czynny pod kontrolą

Bytomskie oczyszczalnie to oczyszczalnie mechaniczno-biologiczne. To znaczy, że ścieki przechodzą zarówno etap oczyszczania mechanicznego, w którym ze ścieku są usuwane większe frakcje i piaski, jak i oczyszczania biologicznego z zastosowaniem osadu czynnego, w którym główną rolę odgrywają odpowiednie mikroorganizmy i to one usuwają zanieczyszczenia ze ścieku.

Żeby mikroorganizmy - między innymi bakterie i pierwotniaki - we właściwy sposób spełniały swoją rolę, trzeba je mieć pod ścisłą kontrolą. Laboratorium zatem regularnie bada jakość osadu czynnego. Mikroorganizmy tworzące osad są bardzo wrażliwe i bardzo szybko reagują na wszelkie zakłócenia. Ich praca zatem łatwo ulega zaburzeniu. Regularne badanie mikroskopowe, podczas którego widać skład i aktywność osadu czynnego, pozwala kontrolować pracę mikroorganizmów i pomaga w utrzymaniu wysokiej jakości oczyszczania ścieków.

Dobra współpraca

Codzienne wyniki badań ścieków są dokumentowane i na bieżąco przekazywane technologom pracującym w oczyszczalniach ścieków. Dzięki pracy laboratorium technolodzy wiedzą, jak sterować urządzeniami oczyszczalni tak, by procesy oczyszczania przebiegały bez zakłóceń.

System automatycznego sterowania oczyszczalnią

Nad jakością ścieków czuwa nie tylko laboratorium, ale także pracownicy oczyszczalni. Bytomskie oczyszczalnie są w pełni zautomatyzowane. Aparatura kontrolno-pomiarowa czuwa nad tym, by oczyszczanie ścieków przebiegało sprawnie, bez zakłóceń i bezpiecznie, czyli z zachowaniem wszelkich niezbędnych norm i procedur.

Oczyszczalnie posiadają system automatycznego sterowania, który umożliwia szybką diagnozę zakłóceń procesu oczyszczania ścieków. Wizualizacja, raportowanie, archiwizacja i obróbka danych pochodzących z punktów kontroli jest możliwa już z pulpitu dyspozytorni.

Sprawna współpraca pracowników oczyszczalni i laboratorium składa się na sprawne zarządzanie całym procesem oczyszczania ścieków. Dzięki temu mieszkańcy mogą mieć pewność, że środowisko naturalne, w którym żyją, jest bezpieczne.