Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Zaburzenia widzenia barw – jaka jest przyczyna?

abcZdrowie.pl
by Zach Dischner
Trudności z odróżnieniem koloru zielonego od czerwonego mają wpływ na całe życie daltonisty. Dowiedz się, dlaczego dochodzi do rozwoju zaburzenia widzenia barw.

Zaburzona percepcja barw, czyli tak zwany daltonizm, to przypadłość, która dotyka 0,5% kobiet oraz 8% mężczyzn. Osoby doświadczające upośledzonego widzenia barw nie rozróżniają koloru zielonego od czerwonego, co czyni z nich obiekt licznych żartów. Warto jednak uświadomić sobie, że to pozornie błahe zaburzenie widzenia barw jest źródłem poważnych problemów i ograniczeń w życiu codziennym. Dzieci dotknięte daltonizmem mają trudności z wykonaniem poleceń nauczyciela, dotyczących kolorowania, a dorośli są wykluczeni z ponad stu pięćdziesięciu zawodów.

Na czym polega daltonizm?

Jak wyjaśnia lekarz Rafał Jędrzejczyk, okulista, „zdolność widzenia barw jest funkcją czopków znajdujących się na siatkówce, czyli wewnętrznej, światłoczułej części gałki ocznej. Prawidłowe ich rozpoznawanie zależy od trzech typów receptorów czopkowych: czerwonych – dużych, zielonych – średnich, i niebieskich – małych, które dzięki odpowiednim fotopigmentom są wrażliwe odpowiednio na długie, średnie i krótkie fale widma światła. Wrażenia świetlne następnie są transferowane na wyższe piętra ośrodkowego układu nerwowego, tzw. kanały barwne: czerwono-zielony i niebiesko-żółty”.

Dlaczego dochodzi do zaburzeń widzenia barw? „Wrodzone upośledzenie widzenia barw jest spowodowane wrodzonym brakiem poszczególnych fotopigmentów lub nieprawidłową budową ich cząsteczki” ‒ odpowiada okulista. „W przypadku daltonizmu mamy do czynienia z zaburzoną percepcją barwy czerwonej i zielonej”.

Rodzaje dyschromatopsji i ich przyczyny

Mianem dyschromatopsji określa się wrodzone lub nabyte zaburzenia widzenia barw. Jak tłumaczy lekarz Rafał Jędrzejczyk, „cechą typową dla dyschromatopsji wrodzonych jest to, że występują w obu oczach, jednakowo upośledzają percepcję barw w każdym oku i mają stabilny charakter – nie obserwuje się zmian w nasileniu zaburzeń wraz z upływem czasu. Spotyka się też zaburzenia w zakresie widzenia jednej barwy mające postać całkowitej ślepoty lub niecałkowitej ślepoty na tę barwę. I tak: protanopia to ślepota na barwę czerwoną, deuteranopia na barwę zieloną, tritanopia ‒ ślepota na barwę żółtą i niebieską. Dyschromatopsje te spowodowane są zmianami genetycznymi, a ich dziedziczenie jest związane z płcią”.

Oddzielną kwestią są nabyte zaburzenia widzenia barw, które mogą pojawić się w przebiegu chorób siatkówki (np. AMD) i nerwu wzrokowego, przy neuropatii toksycznej, po przedawkowaniu leków (np. glikozydów digoksyny) lub podczas napadu migreny. Dyschromatopsje nabyte mogą obejmować jedno lub dwoje oczu. W miarę upływu czasu dochodzi zwykle do ich pogłębienia.

Czy daltonizm można wyleczyć?

Mimo ogromnego postępu, jaki dokonał się w dziedzinie leczenia chorób oczu, współczesna medycyna nie dysponuje skutecznym lekiem na daltonizm. „W przypadku chorób genetycznych, wrodzonych w chwili obecnej leczenie nie jest znane (w przyszłości być może zastosowanie będzie miała terapia genowa)” ‒ mówi okulista. „Jeżeli zaburzenia barw pojawiają się na podłożu AMD lub neuropatii nerwu wzrokowego, mogą być odwracalne, pod warunkiem skutecznego leczenia choroby podstawowej! W ataku migreny zaburzenia widzenia barwnego mają charakter przejściowy, a w przypadku glikozydów digoksyny ustępują po odstawieniu leku” ‒ dodaje lekarz.

Życie z daltonizmem to nie lada wyzwanie, zwłaszcza gdy zaburzenie percepcji barw jest wrodzone i towarzyszy pacjentowi przez całe jego życie. Szczególnie trudny dla daltonistów jest okres przedszkolny i czas nauki szkolnej, gdy kolory pojawiają się nagminnie na rysunkach, w poleceniach i na ocenionych kartkówkach oraz sprawdzianach.

Wsparcie redakcyjne od:

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Te produkty powodują cukrzycę u Polaków

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na warszawa.naszemiasto.pl Nasze Miasto