Każdy z nas ma wpływ na jakość odprowadzanych ścieków

Co to jest ściek i co zawiera?

Ścieki to wszelkie wody zużyte, powstające w wyniku ludzkiej działalności w gospodarstwach domowych, budynkach użyteczności publicznej, zakładach przemysłowych. Ścieki z gospodarstw domowych różnią się od ścieków przemysłowych. Ścieki bytowe charakteryzują się przede wszystkim stałymi stężeniami zanieczyszczeń. Zawierają one głównie organiczne związki węgla, azotu, fosforu oraz zanieczyszczenie w postaci zawiesiny. Skład ścieków przemysłowych jest z kolei bardziej zróżnicowany, w zależności od rodzaju przemysłu, z którego pochodzą. Różnice mogą przejawiać się nie tylko w ilościach zawartych w ściekach związków węgla, azotu, fosforu, ale dotyczą również zmiennego odczynu ścieków (mogą być kwaśne lub zasadowe), różną się ilością zawiesin, mogą zawierać metale ciężkie itp.

Dlaczego należy znać skład ścieków?

Znajomość składu ścieków dopływających do oczyszczalni jest niezbędna w prawidłowym prowadzeniu przebiegu procesów oczyszczania, pozwala również na znaczne zmniejszenie kosztów oczyszczania ścieków. Na przykład kontrola najważniejszego procesu oczyszczania, jakim jest napowietrzanie ścieków, może być realizowana wzorem oczyszczalni w Tychach-Urbanowiach. Zarządzające tą oczyszczalnią Regionalne Centrum Gospodarki Wodno-Ściekowej S.A. eksploatuje od 2005 r. reaktory do biologicznego oczyszczania ścieków, pracujące wg opatentowanej technologii C-TECH, której licencjonodawcą jest austriacka firma SFC Umwelttechnik GmbH z Salzburga. Dla każdej partii dopływających ścieków mierzona jest ilość powietrza, która jest potrzebna do prawidłowego oczyszczania tych ścieków. Następnie sterowane przez odpowiednie komputery urządzenia do napowietrzania ścieków, czyli dmuchawy, dostarczają do układu oczyszczania wyliczoną wcześniej wymaganą ilość powietrza, zależną od ilości zanieczyszczeń w dopływających ściekach. Rozwiązanie takie z jednej strony zapewnia wymaganą jakość ścieków oczyszczonych, z drugiej - minimalizuje koszty związane z zużyciem energii na potrzeby oczyszczania.

Kilka ważnych wskazówek dla mieszkańca...

Proces biologicznego oczyszczania ścieków jest bardzo wrażliwy na zmiany składu ścieków dopływających do oczyszczalni. Można zatem śmiało stwierdzić, że każdy użytkownik kanalizacji ma pośredni wpływ na to, co dzieje się na oczyszczalni. Jeżeli będziemy w sposób prawidłowy i racjonalny korzystać z kanalizacji, zwiększamy szanse na prawidłowy proces oczyszczania ścieków i czystość naszych rzek. Istnieje pewna grupa substancji, których nie wolno wprowadzać do kanalizacji. Należą do nich między innymi przeterminowane lekarstwa. Z założenia mają one eliminować bakterie i inne patogeny chorobotwórcze. Jako że zasadniczy proces oczyszczania ścieków realizowany jest w procesie biologicznym, to wprowadzone do kanalizacji lekarstwa mogą zakłócić pracę mikroorganizmów na oczyszczalni, a to z kolei prowadzi do pogorszenia efektów oczyszczania. W związku z tym przeterminowane lub niepotrzebne już lekarstwa należy utylizować w specjalnie do tego przeznaczonych punktach, zlokalizowanych np. w aptekach. Pozostałe przedmioty, których nie wolno wprowadzać do kanalizacji, to: oleje, farby, lakiery, cement, gips, trociny, odpady stałe, substancje chemiczne, folie itp. Ponadto prawdziwą zmorą są na oczyszczalni również zużyte patyczki do uszu. Wrzucanie ich do ubikacji zamiast do kosza na śmieci powoduje, że odpady te w dużych ilościach dopływają do oczyszczalni. Na samej oczyszczalni stwarzają one szereg problemów zarówno technicznych, jak i technologicznych. Mogą przyczynić do unieruchomienia ważnych z punktu widzenia oczyszczania urządzeń, np. pomp. Jako nierozkładalne biologicznie mogą przepływać przez cały proces oczyszczania i w najbardziej niekorzystnym przypadku przedostać się do ścieków odpływających. Zatem miejsce zużytych patyczków do uszu jest w koszu na śmieci, a nie w ubikacji. Przykładowo, na oczyszczalnię Tychy-Urbanowice dopływa razem ze ściekami średnio 12 ton śmieci na miesiąc. Zanieczyszczenia te, odseparowane od ścieków przez tzw. kraty, noszą nazwę skratek i wywożone są na składowisko odpadów komunalnych.