Kto przynosi prezenty wielkanocne? Dzieci wiedzą najlepiej [Wideo]

O tradycji zająca wielkanocnego opowiada Krystyną Pieronkiewicz-Pieczko, etnolog i kierownikiem Działu Etnografii Muzeum Śląskiego w Katowicach.

Pogańska tradycja w chrześcijańskich obrządkach

**- Święta wielkanocne obchodzi się w okresie wiosny. Mają charakter wegetacyjny i wyrażają radość z powrotu wiosny. Przetrwało w zwyczajowości tego okresu wiele elementów z dawnych pogańskich czasów. Wielkanoc chrześcijańska ‘przykryła” wiele z dawnych pogańskich zwyczajów.

Zając towarzyszem człowieka

- Wtedy zając był symbolem płodności, witalności, odrodzenia. Symbolizował więc życie, które się wiosną odradzało. Na wiosnę zające kicały w pobliżu domów, były więc stworzeniami bliskimi człowiekowi. Na starych archiwalnych kartkach wielkanocnych w XVIII i XIX wieku często widnieją motywy przyrodnicze, a wśród nich właśnie zające.

Zając najpierw rozdawał prezenty w Francji

- Zwyczaj zostawiania przez zająca w Wielkanoc łakoci dzieciom narodził się w Alzacji. Podobno już w XVII wieku tamtejsze dzieci przygotowywały w ogródkach gniazdka ze swoich czapek. W świąteczny ranek znajdowały w nich malowane jajka. Zwyczaj rozpowszechnił się do innych krajów. Do Polski – na Śląsk i na Pomorze- dotarł na początku XX wieku. Na Śląsku rozpowszechnił się po I wojnie światowej.
Gniazdka z kolorowymi jajkami rodzice ukrywali w ogrodzie, sadzie, na pobliskiej łące, a nawet gdzieś pod lasem.

Zając gwiazdą Wielkanocy

- Do dzisiaj jest bardzo popularny na Śląsku i w Wielkopolsce, zwyczaj szukania zajączka. Obecnie, poza jajkami, śląskie dzieci znajdują różne łakocie. Bywa, choć rzadko, że i inne drobiazgi. Zwyczaj świątecznego obdarowywania się rozszerza się obecnie poza wymienione obszary, ale to już sprawa nie tradycji lecz telewizji i wszechobecnych reklam.