Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Lasy, polany górskie i hale - czyli nasze Himalaje

Redakcja
A. Balcerzak
Największe pod względem powierzchni obszary Natura 2000 w województwie śląskim znajdują się w południowej części regionu. Chronią one fragmenty pierwotnej Puszczy Karpackiej, beskidzkie malownicze górskie hale i jaskiniowe labirynty. Ochroną objęto także fragmenty Kotliny Żywieckiej oraz Pogórza Cieszyńskiego.

Śląskie Himalaje
Na południe od Bielska-Białej i Cieszyna znajdują się masywy górskie Beskidu Śląskiego, Małego oraz Żywieckiego. Najwyższym wzniesieniem województwa śląskiego jest Góra Pięciu Kopcy (1537 m n.p.m.) położona w masywie Pilska w Beskidzie Żywieckim na granicy ze Słowacją. W Beskidzie Śląskim dominuje Skrzyczne (1257 m n.p.m.), natomiast w Beskidzie Małym - Czupel (933 m n.p.m.). Góry te zbudowane są głównie z piaskowców i łupków (skał osadowych). W północno-zachodniej części Beskidu Śląskiego występuje inny typ skał osadowych (wapienie cieszyńskie) oraz niewielkie fragmenty skał wulkanicznych (cieszynity).

Zagrożone gatunki schodzą do podziemia
W Beskidach, podobnie jak na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, występują jaskinie. Ich charakter jest jednak inny. Najczęściej występują w formie rozpadlin powstałych w wyniku osuwania się skał, dlatego zwiedzanie tych jaskiń jest bardzo niebezpieczne! Składają się one z korytarzy o pionowych lub ukośnych ścianach oraz wąskich szczelin, niedostępnych dla człowieka. W Beskidzie Małym znajduje się Grota Komonieckiego, która powstała w wyniku działania mrozu oraz podziemnego przepływu wody (jest to największa jaskinia tego typu w polskich Beskidach).

Beskidzkie jaskinie utworzyły się w skałach innych niż "jurajskie", ale w niektórych z nich także można spotkać nacieki. Najdłuższe z beskidzkich jaskiń to: odkryta w 2005 roku Jaskinia Miecharska (1.830 m), Jaskinia Wiślańska (2.275 m) i Jaskinia w Trzech Kopcach (1.244 m). Beskidzkie jaskinie to miejsce występowania siedmiu gatunków nietoperzy, kilku bardzo ciekawych pajęczaków, żyje tu również ślepy skorupiak - studniczek tatrzański.

Owce to żywe kosiarki
W późnym średniowieczu w Beskidach pojawili się Wołosi - wędrowni pasterze, którzy przybyli tutaj z owcami z terenu dzisiejszej Rumunii. Aby pozyskać nowe tereny wypasowe, zaczęli wycinać i wypalać fragmenty lasu na górskich grzbietach. Tak powstały malownicze hale górskie, gdzie latem wypasano owce. Największe i najciekawsze znajdują się w Beskidzie Żywieckim w rejonie gór: Romanka, Lipowska i Rysianka. Natomiast na zboczach górskich powstały śródleśne polany, które koszono z przeznaczeniem na siano.

W obrębie hal i polan występują chronione gatunki roślin, m.in. dzwonek piłkowany, mieczyk dachówkowaty, szafran spiski - krokus oraz wiele gatunków storczyków). Zaniechanie tradycyjnego sposobu użytkowania hal prowadzi do ich zarastania. W ostatnich latach udało się jednak przywrócić wypas owiec na części hal dzięki programowi "Owca+", finansowanemu przez Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego.

Góra niespodzianek
Pomiędzy Beskidami Śląskim, Żywieckim i Małym położona jest Kotlina Żywiecka. Powstała w wyniku niszczenia (erozji) miękkich skał przez cieki wodne. W jej granicach znajduje się góra Grojec (612 m n.p.m.). Stanowi ona ostaniec wyniesiony ponad dno Kotliny, ponieważ składa się z odpornych na erozję skał. O wyjątkowości tego miejsca świadczy istnienie w przeszłości prehistorycznego grodziska oraz średniowiecznego zamku. Wykształciły się tutaj unikatowe w Beskidach ciepłolubne zbiorowiska trawiaste o charakterze stepowym - murawy kserotermiczne. Najbliżej, takie murawy występują na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej.

Góra niespodzianek
W Kotlinie Żywieckiej jest kościół pod wezwaniem św. Marcina w Radziechowach. Strych oraz wieżę upodobał sobie jako miejsce rozrodu jeden z gatunków nietoperzy. Latem przebywa tu około 70 podkowców małych. Sprzyja im święty spokój panujący w kościele, obecność ogrodów i sadów oraz drzew i krzewów wzdłuż potoku Wieśnik. Nietoperze lubią także kościół w Górkach Wielkich i stary młyn w Pierśćcu. Zimą odlatują do innych schronień, m.in. do beskidzkich jaskiń.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Rolnicy zapowiadają kolejne protesty, w nowej formie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na slaskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto