Lux in Silesia, czyli co z tym śląskim Centrum Nauki? [Materiał dziennikarza obywatelskiego]

Centrum Nauki to jedna z najpotężniejszych i najważniejszych inwestycji, jakie mają mieć miejsce w przyszłości na Śląsku. Sprawa jednak budzi niesamowicie wiele kontrowersji. Kłócą się wszyscy ze wszystkimi i nie mowa tu jedynie o lokalnych politykach, ale też internatach.

Pierwszy problem z powstanie Centrum Nauki dotyczył jego pełnej nazwy. Kontrowersje budził fakt, że jego patronem miała zostać Maria Curie-Skłodowska. Nie wszyscy Ślązacy chcieli, aby tej inicjatywie patronowała noblistka spoza regionu. Proponowano nadanie patronatu nad kompleksem Marii Goeppert-Mayer, noblistce w dziedzinie fizyki. Dlaczego? Żeby nie importować spoza Śląska. Jak zapewniają urzędnicy, Centrum Nauki gotowe będzie na 2016 rok. Trudno w to jednak uwierzyć, kiedy jeszcze nawet nie wybrano terenu pod inwestycję.

Gdzie powstanie Centrum Nauki?

Pomysły były różne, Chorzów kłócił się z Katowicami, każde z miast chce mieć taki obiekt u siebie. Na razie stanęło na tym, że inwestycja zostanie zbudowana od zera w Chorzowie – wszystko za pełnym poparciem marszałka Matusiewicza, pomimo niezadowolenia katowickich radnych, którzy spodziewali się, że centrum znajdzie się na terenach po byłej kopalni Katowice. I już, gdy wydawało się, że kwestia została rozwiązana, dał o sobie znać Ruch Autonomii Śląska, którego pomysł spodobał się wielu działaczom, politykom, artystom i naukowcom ze Śląska. A mianowicie, dlaczego by nie umieścić Centrum Nauki w obiekcie poprzemysłowym, których na Śląsku nie brakuje?

Pomysł podłapały stowarzyszenia działające na rzecz ochrony zabytków i obiektów postindustrialnych, które zrzeszają wokół siebie setki młodych Ślązaków. To jest właśnie fenomenalne, że gdy władze miasta podejmują działania mające zniwelować któryś z pomników industrialnej historii Śląska, wtedy następuje aktywizacja ogromnej liczby osób, które nie zgadzają się na takie traktowania „naszego dziedzictwa”. To współczesne śląskie pospolite ruszenie. Wracając jednak do tematu, pewnym jest, że gdyby centrum zostało „wbudowane” w pozostałość tego, co kiedyś istniało to jego koszt zakładam zmniejszyłby się znacznie.

RAŚ proponuje blisko stuletnią Elektrociepłownię Szombierki w Bytomiu lub jeszcze starszą walcownię, należącą do Huty Cynku w Katowicach. Wszystko zdaje się być idealnie, problem jednak tkwi w tym, że swoje kandydatury zacznie zgłaszać już niebawem chociażby Zabrze i kolejna awantura gotowa. Nie chcę przez to powiedzieć, że pomysł RAŚ jest pozbawiony sensu, wręcz przeciwnie, aczkolwiek wtedy o Centrum Nauki nie będą się już starać trzy, a cztery miasta.

Dlaczego lepsza rewitalizacja?

Gdybać można by jeszcze długo, więc lepiej zastanowić się co da niszczejącemu zabytkowi postindustrialnemu Centrum Nauki? Gwarancje na dalsze życie. Jednak to nie wszystko. Zauważmy, że zarówno elektrociepłownia w Bytomiu jak i huta w Katowicach znajdują się w dzielnicach, które wymagają aktywizacji społecznej. Niegdyś centrum wielkiego przemysłu, dziś na skraju upadku i ruiny. Rozwijające się w zastraszającym tempie patologie społeczne, wywołane przez mentalne przeświadczenie o swojej marginesowej pozycji ludzi zamieszkujących te tereny to prawdziwy problem Śląska.

Jeśli Centrum Nauki powstałoby w jeden z wymienionych dzielnic, z całą pewnością jego wpływ na rozwój tej dzielnicy były nieoceniony. I to powinien być główny powód, dla którego Ślązacy powinni poprzeć pomysł RAŚ, nie wspominając już o rewitalizacji takiego obiektu. Centrum Nauki w takim miejscu stworzyłoby megaindustrialny symbol regionu – przeszłość jako wszechobecna część połączyłaby się z tym, co nowe i fascynujące.

POLECAMY!
Katowice nie chcą zabytków poprzemysłowych?	Gdzie powstanie Centrum Nauki?