O groźnych bombach i terenach jak z księżyca

Nie wszystko co „tyka” jest dawną bombą ekologiczną
Na potrzeby realizacji programu GIOŚ przyjął, że za bombę ekologiczną należy uznać stałą szkodę środowiskową znajdującą się na terenie pozostającym we władaniu Skarbu Państwa, który powinien być odpowiedzialny za jej likwidację. Stare bomby ekologiczne, pozostałe po latach ,,węgla i stali”, są z mozołem ,,rozbrajane”. Lata mijają, a ze śląską ,,tykającą siódemką” wciąż jakoś trudno nam sobie poradzić. A to przecież nie wszystko, bo powstają nowe ,,bomby”, o innym wprawdzie charakterze niż te poprzemysłowe, ale nie mniej groźne dla środowiska i dla zdrowia ludzi. To składowiska odpadów i substancji toksycznych.

Jak naprawić te szkody?
W naszym kraju obowiązuje zasada „zanieczyszczający płaci”, która polega na tym, że do usunięcia szkody zobowiązany jest ten, który ją spowodował. Jednak problem odpowiedzialności za rekultywację i rewitalizację terenów poprzemysłowych, ze względów zarówno formalnoprawnych i historycznych, jak i finansowych jest dosyć skomplikowany. Bo o ile bogaty inwestor, któremu zależy na danym terenie, lub gmina mająca możliwość pozyskania wsparcia finansowego są gotowi wyłożyć duże pieniądze na naprawę wyrządzonej środowisku szkody, o tyle mniejsze podmioty gospodarcze, osoby fizyczne lub likwidowane zakłady przemysłowe najczęściej nie są w stanie wyasygnować odpowiednich kwot. Niemniej, nie podlega dyskusji, że w krajobrazie naszego regionu takich miejsc, którymi trzeba się zająć, jest wiele.

Z drugiej strony, jest też wiele przykładów na to, że z bombami ekologicznymi można sobie poradzić. Wystarczy spojrzeć na Strefę Kultury z nową siedzibą Muzeum Śląskiego czy Media Centrum, gdzie mieści się redakcja DZ. Jak radzić sobie z bombami, jak zmieniać krajobraz? O tym porozmawiamy.