Szansa na integrację mieszkańców Zagłębia. Wykorzystają ją?

- Historia Zagłębia nie jest dogłębnie zafałszowana. Ciągle pokutuje mit komunistycznego Czerwonego Zagłębia, tymczasem ważną rolę odgrywał tutaj ruch socjalistyczny, silny był też Kościół . Wielu Zagłębiaków służyło też w Legionach. Myślę, że warto o tym mówić - argumentuje prof. Woźniczka.

- Trzeba budować tożsamość Zagłębia, ale nie stwarzać jednocześnie konfrontacji ze Śląskiem. Wiele rzeczy nas przecież łączy. Taki region jak Zagłębie powinien mieć taki ośrodek - dodaje. Zdaniem profesora, placówka miałaby 3-4 pracownie: historii, kultury, socjologii. Nie miałaby rozbudowanej kosztownej struktury administracyjnej i nie zatrudniałaby naukowców na etaty, a koordynowałaby tylko badania. Mogłaby być finansowana z budżetów zagłębiowskich miast i starać się o środki zewnętrzne.

Tymczasem już od 2009 r. istnieje Instytut Zagłębiowski przy Wyższej Szkole Humanitas w Sosnowcu.

Organizuje konferencje naukowe i wydaje publikacje regionalne. - Mam wątpliwości, czy nowa placówka jest potrzebna, chyba że miałaby inne cele i zadania. Ta, która istnieje, nieźle sobie radzi - uważa dr Michał Kaczmarczyk, szef Instytutu. Prace ośrodka, o którym wspomina profesor Woźniczka, nie wykluczałyby się z działalnością Instytutu Zagłębiowskiego.

- Nie chciałbym tworzyć czegoś, co byłoby zagrożeniem dla niego, ale zbudować ośrodek inny, niezależny i apolityczny, który prowadziłby dogłębną, systematyczną i wielodyscyplinarną działalność badawczą. W pewnym sensie byłby on uzupełnieniem Instytutu przy WSH, który bardziej koncentruje się na działalności promocyjnej - wyjaśnia prof. Woźniczka.

Pomysł popierają władze zagłębiowskich miast. Ich zdaniem, potrzebne są ośrodki zajmujące się problematyką regionalną, ale należy poczekać, aż plany przeistoczą się w bardziej zaawansowane stadium.

- Wszystkie sprawy związane z naszą tożsamością są bardzo ważne. Trzeba jednak poznać szczegółowe plany całego przedsięwzięcia - mówi wiceprezydent Sosnowca Arkadiusz Chę-ciński.

- Wszystkie regionalne instytucje, chcące zgłębiać kulturę i wiedzę o naszym regionie, znajdą we mnie sojusznika. Jestem za kultywowaniem naszych tradycji - deklaruje Łukasz Komoniewski, prezydent Będzina. Zbigniew Podraza, prezydent Dąbrowy Górniczej, przypomina, że miasto stara się promować tradycje zagłębiowskie. - Każda inicjatywa zmierzająca do popularyzowania wiedzy na temat kultury zagłębiowskiej jest cenna i godna uwagi, ale należy też pamiętać o tym, że miasta nie posiadają kompetencji do powoływania ośrodków badawczych - zaznacza Podraza, który dodaje, że miasto w przyszłym roku chciałoby zorganizować Kongres Zagłębiowski.

*Euro 2012 w DZ: eksperci typują wyniki meczów, wywiady z gwiazdami, strefa kibica
*Nowy podział Śląska: koniec woj. opolskiego i śląskiego, wspólne górnośląskie

Tożsamość trzeba pielęgnować

Z Dariuszem Jurkiem z Forum dla Zagłębia Dąbrowskiego rozmawia Tomasz Szymczyk

Potrzeba nam ośrodka badań historii i kultury Zagłębia Dąbrowskiego?Oczywiście. Każda taka placówka jest elementem dbania o tożsamość regionalną i jej działalność jest pożądana. Wszystko zależy od tego, w ja-ki sposób funkcjonuje, ale zawsze wniosłaby coś do deba-ty o regionie. Myślę, że ośrodek wydawałby też publikacje, które mogłyby wpływać narozwój tożsamości. Jestem za.

Zagłębiacy odczuwają więź ze swoją małą Ojczyzną?
Dzisiaj bywa z tym różnie. Zależy to przede wszystkim od środowiska. Tożsamość zagłębiowską trzeba jednak pielęgnować. Taka między innymi jest rola nauczycieli, badaczy i muzeów.

Kilka lat temu Forum stworzyło flagę i herb Zagłębia.
Jakieś symbole powinny istnieć. Herb, który stworzyliśmy, jest herbem społecznym. Został zaakceptowany przez różne środowiska, m.in. młodzież, kibiców czy zagłębiowskich genealogów, którzy wpisali go do swojego logo. Używają go też politycy - od PiS-u do lewicy. Jest więc potrzeba, by istniał taki symbol odnoszący się do naszego regionu.