Działalnośc człowieka ukształtowała charakter obszarów Natura 2000?

Będą stawy, będą ptaki
Aby obszary ptasie mogły zachować swoje walory, niezbędne jest kontynuowanie działalności hodowlanej, ponieważ tylko ona umożliwi utrzymanie tego "ptasiego raju". Gospodarka stawowa doprowadziła do wykształcenia cennych na skalę europejską ekosystemów wykorzystywanych przez ptaki, zarówno te zakładające gniazda w sąsiedztwie stawów, jak i te, które pojawiają się tam przelotnie.

To zbiorniki gatunków
Obszar ostoi siedliskowej Zbiornik Goczałkowicki - ujście Wisły i Bajerki stanowi ważne miejsce występowania gatunków zwierząt związanych ze środowiskiem wodnym i wodno-lądowym. Stwierdzono tu stałą populację piskorza. Populacja kumaka wydaje się tutaj być stosunkowo liczna. Wielkość populacji wydry można szacować na co najmniej 3-4 rodziny. Obszar ten pokrywają gęste fragmenty łęgów, zarośli wierzbowych, wilgotnych borów oraz szuwarów i łąk.

Tutaj Wisła meandruje
Kompleksy stawów hodowlanych na pograniczu województw śląskiego i małopolskiego, w dolinie górnej Wisły, wchodzą w skład ostoi Stawy w Brzeszczach. Wisła ma tutaj naturalny charakter, meandruje i w jej dolinie znajduje się sporo niewielkich starorzeczy. W krajobrazie dominują stawy karpiowe.

Natura wokół Raciborza
Tuż obok Stawów w Brzeszczach, częściowo w województwie małopolskim, zlokalizowana w dolinie Soły jest kolejna ostoja ptasia obejmująca stawy hodowlane wraz z żwirownią użytkowaną w celach rekreacyjnych - Dolina Dolnej Soły. Ostatnim w środkowej części województwa, a także stosunkowo najmniejszym obszarem ptasim jest ostoja Stawy Wielikąt i Las Tworkowski w powiatach raciborskim i wodzisławskim.

Obejmuje fragment doliny rzeki Odry na południe od Raciborza z kompleksem stawowym Wielikąt wraz z Lasem Tworkowskim. Na terenie obszaru ptasiego Stawy Wielikąt i Las Tworkowski znajduje się również ostoja siedliskowa Las koło Tworkowa, gdzie występują lasy grądowe i łęgowe. Powiat raciborski zasługuje na uwagę jeszcze ze względu na dwa obszary wyznaczone w dolinie górnej Odry - mowa tu o Stawach Łężczok i Granicznym Meandrze Odry.

Na ich terenach wykształciły się kompleksy łąk. Chronione są niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie. Stawy Łężczok otaczają lasy o charakterze naturalnym, z licznymi starymi drzewami. Największy obszar pokrywają grądy. Występują tu również niewielkie powierzchnie łąk oraz płynie niewielka rzeka Łęgoń. Pomimo tego, że obszar jest siedliskowy, jest to także prawdziwy ptasi raj.

Od Cieszyna po Bytom
Niesamowicie ciekawa różnorodność występowania gatunków cechuje obszar Graniczny Meander Odry położony na polsko-czeskiej granicy. Rzeka na odcinku przejście graniczne Chałupki-Bohumin - ujście Olzy przemieszcza się swobodnie w obrębie koryta i tworzy siedem dużych meandrów. Na północ od Stawów Łężczok mamy mały obszar lasów grądowych Hubert, podobnie jak rezerwat przyrody znajdujący się na jego terenie.

Równie cenne lasy tego typu, a także żyzne buczyny i łęgi chronimy w obszarze Cieszyńskie Źródła Tufowe, w zachodniej części Pogórza Śląskiego, nazywanej Pogórzem Cieszyńskim. Ochroną objęto także zbiorowiska nieleśne w postaci torfowisk: Lipienniki w Dąbrowie Górniczej i Torfowisko Sosnowiec-Bory oraz Pustynię Błędowską.

Spośród obszarów, na których ingerencja człowieka miała bardzo duże znaczenie oraz przyczyniła się do powstania terenów objętych ochroną, są Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie znajdujące się w rejonie ścisłych centrów miast: Tarnowskie Góry i Bytom.

Chroniony jest tutaj system podziemnych wyrobisk, chodników i sztolni, po eksploatacji kruszców metali ciężkich, które powstawały od XII do XX wieku.