Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Paweł Targiel, twórca Instytutu Mikołowskiego

Maciej Wójcik
Maciej Wójcik
Urodził się 4 czerwca 1945 w Mikołowie. Był szkolnym kolegą Rafała Wojaczka. Jako jedyny z grona przyjaciół stawiał mu intelektualny opór, był pierwszym krytykiem jego twórczości. Zmarł kilka dni temu.

Paweł Targiel urodził się 4 czerwca 1945 w Mikołowie. Był szkolnym kolegą Rafała Wojaczka. Jako jedyny z grona przyjaciół Wojaczka stawiał mu intelektualny opór, był pierwszym krytykiem jego twórczości. Mimo że często nie zgadzali się ze sobą w kwestiach dotyczących twórczości literackiej, nie da się zaprzeczyć, że twórczość i osobowość Rafała miała wpływ na późniejsze dzieła Pawła.

Po zdaniu matury w 1964 wybrał się na studia do Warszawy by studiować filozofię na Akademii Teologii Katolickiej (obecnie Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego). Tam zastały go wydarzenia Marca '68. W latach 70. brał udział w działaniach niezależnego Puławskiego Studia Teatralnego, wraz z Ewą Benesz, Małgorzatą Dziewulską, Piotrem Cieślakiem i Ryszardem Perytem. Byli to ludzie, których łączyła niechęć do systemu, dzieła które wystawiali niezbyt interesowały mieszkańców podpuławskich wsi i miasteczek ani puławskich robotników, zainteresowały za to intelektualistów będących w opozycji wobec PRL-u.

Czytaj również: Pożegnaliśmy twórcę Instytutu Mikołowskiego i "Arkadii" Pawła Targiela

W ślad za nimi zjawiła się Służba Bezpieczeństwa, w efekcie Studio zlikwidowano w 1973 roku. Dwa lata później zdecydował się powrócić do Mikołowa. Zajmuje się działalnością filozoficzną i literacką, lecz celowo żyje poza oficjalnym obiegiem kultury wpisanej w struktury "państwa ludowego". W 1979 założył własny punkt usługowy - magiel. W latach 80. był to stały punkt kolportażu podziemnych wydawnictw drugiego obiegu - tzw. "bibuły". W 1988 Paweł został redaktorem ukazującego się w drugim obiegu pisma "Miarka", w którym propagował idee państwa demokratycznego i społeczeństwa obywatelskiego. Pismo upadło już w III RP, w 1991. Nie takie jednak pismo było marzeniem jego życia.

Paweł marzył o wydawaniu pisma o charakterze literackim. Marzenie to udało mu się zrealizować w 1996, kiedy to ukazał się pierwszy numer "Arkadii - pisma katastroficznego". Był to dla Pawła rok bardzo udany, gdyż wówczas to rozpoczęły się także starania o przekształcenie mieszkania, w którym spędził młodość Rafał Wojaczek, w instytucję kulturalną. Już od 1993 organizowany był konkurs literacki im. Rafała Wojaczka, któremu brakowało stałego miejsca. W 1993 zmarł ojciec Rafała, Edward Wojaczek, i mieszkanie opustoszało. Pozostało w nim oryginalne wyposażenie, wykorzystane przy produkcji filmu Lecha Majewskiego o Wojaczku. Rozgłos medialny towarzyszący wejściu filmu do dystrybucji przyspieszył proces tworzenia instytucji kulturalnej w mieszkaniu Wojaczka. Nazwano ją Instytutem Mikołowskim, a placówka rozpoczęła działalność w kwietniu 1999. Pierwszym dyrektorem Instytutu został właśnie Paweł. Instytut nie ma patrona, równie częste co błędne jest przypisywanie mu imienia Rafała Wojaczka. Rafał jednak często jest obecny jako temat wydawnictw i wydarzeń w Instytucie. Właśnie w nim odbywa się konkurs poetycki im. Rafała Wojaczka, Instytut wydał także zbiór niepublikowanych wcześniej wierszy Rafała "Reszta krwi". Według statutu placówki, Instytut pod dyrekcją Pawła Targiela działał trzytorowo: jako organizator wystaw i konkursów, jako instytucja wydawnicza oraz jako organizator konferencji, spotkań i dyskusji o różnorodnej tematyce. Konferencje tematyczne odbywały się co roku w październiku lub listopadzie.

Dyskutantów dobierano tak, by reprezentowali różne środowiska - byli poeci i pisarze, aktorzy i reżyserzy, historycy, samorządowcy. Paweł był inspiratorem, to on ustalał tematy, budził dyskusję, czasami prowokował. Także on naciskał na wydawanie jak największej ilości wartościowych pozycji. Owoce przychodzą teraz - nominacje do nagrody "Nike" dla "Króla festynów" Pawła Konjo Konnaka czy nagrody Cogito dla "Ćwiczeń z wygnania" Feliksa Netza, obydwie w 2009 roku. Paweł sam był poetą, swoje wiersze tworzył na ogół rano, w Instytucie, spoglądając na stojące na jego biurku popiersie Sokratesa. Ich dwa zbiory wydał pod szyldem Instytutu: "Ostatnie Wiersze" w 2005 a "Halsem" rok później. W styczniu 2009 zachorował, zmarł 11 czerwca tegoż roku. Nie doczekał okrągłej, dziesiątej rocznicy utworzenia placówki, której obchody we wrześniu staną się okazją do uczczenia jego pamięci.

od 7 lat
Wideo

Jak czytać kolory szlaków turystycznych?

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na slaskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto