Pawłowice ze swoim pałacem Reitzensteinów zabiły im porządnego ćwieka. Mieli zinwentaryzować coś, co nie istnieje od 66 lat i poza kilkunastoma dość niewyraźnymi zdjęciami, nie zachowały się żadne plany budowlane.
- Poszukiwania jakichkolwiek śladów w archiwach polskich i niemieckich dały marny efekt - mówi Janina Stula. - Pomógł nam wykaz budynków majątku Pawłowice, który odszukaliśmy w archiwum pszczyńskim, Joanna Zdziebło, autorka monografii rodu Reitzensteinów i pamięć dwojga żyjących jeszcze dzieci.
W wykazie widniał zapis o ruinach pałacu długiego na 40 i szerokiego na 18 m, zbudowanego z cegły, który został "wyminowany na rozbiórce". Spis jest faktycznie protokołem zdawczo-odbiorczym majątku rodu, którego pawłowickie dzieje zakończyła II wojna. Pod protokołem widnieje data 5.X 1945 r. Posiadłość podzieliła los wielu majątków w całej Polsce, które władza ludowa upaństwowiła. W Pawłowicach utworzono na nim m.in. PGR. Dziś resztki budynków gospodarczych są w prywatnych rękach. Część dawnego parku ze stawem i domkiem gościnnym (ośrodek zdrowia) należy do gminy. Tutaj wójt Pawłowic widziałby także miejsce dla zrekonstruowanego pałacu.
Co ustalili architekci? Rozszyfrowali liczbę i funkcje pomieszczeń na obu kondygnacjach, które łącznie miały 970 m kw. Oprócz obszernego holu parter zajmowała jadalnia, kuchnia, spiżarnia, pokoje gościnne. Na piętro prowadziły dwubiegowe schody dla państwa i boczne dla służby. Tamże znajdowały się sypialnie i gabinety pani i pana domu oraz pokoje dzieci. Fasady nie były zbyt bogato zdobione, nad wejściem znajdował się kwadratowy zegar.
Z Damianem Galuskiem, wójtem Pawłowic rozmawia Sylwia Plucińska
Po co Pawłowicom pałac?
Stanowi on ważny element historii naszej gminy. Jego właściciele, Reitzensteinowie byli dobrymi gospodarzami na tej ziemi i pozostali we wdzięcznej pamięci pawłowiczan.
A że nie ma przyszłości bez historii, chciałbym ten symbol wskrzesić. Dokumentacja jest gotowa. Jak znajdą się pieniądze, np. z Unii, będzie można myśleć o odbudowie.
Czemu miałaby służyć taka budowla?Ja widziałbym tam hotel, szkołę muzyczną, inną szkołę średnią lub placówkę kultury. Pomysłów nie zabraknie.
Archeologiczna Wiosna Biskupin (Żnin)
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?