Spotkanie z tarnogórską secesją

Początki secesji sięgają lat osiemdziesiątych XIX wieku. Jej największy rozkwit przypadł na lata 1892-1902, a zmierzch nastąpił z chwilą wybuchu I wojny światowej. W elewacjach często łączono cegłę glazurowaną, tynk, kamień. W dekoracjach królowała linia krzywa, nawiązująca do fal, płomieni czy łodyg roślinnych. Często stosowano asymetrię, słabo wystające ryzality.

Tarnogórskie budynki, zbudowane w XIX wieku, są przeważnie utrzymane w stylu neoklasycystycznym oraz neogotyckim. Można jednak znaleźć wśród nich także perełki secesyjnej architektury.

Nasz spacer zaczynamy od domu Carla Dominika przy ul. Piastowskiej 17 z ok. 1904 r. z pełnym secesyjnych ornamentów ryzalitem oraz płytami przedstawiającymi poranek i noc, odrestaurowanymi według oryginalnego projektu tarnogórskiego architekta Emmanuela Dziuby.Tuż obok znajduje się eklektyczna kamienica przy ul. Bytomskiej 1 z elementami wiedeńskiej secesji projektu C. Korbsha z 1909 r.

Przechodząc przez Pl. Wolności wchodzimy na główną arterie handlową miasta - ul. Krakowską - gdzie pod numerem 16 zachowała się zabytkowa kamienica z ok. 1906 r. wzniesiona również przez Emmanuela Dziubę. Uwagę zwracają tutaj połączone mansardowe zadaszenia w formie łuków oraz loggie balkonowe. Niestety ta kamienica nie doczekała się jeszcze remontu.

Zahaczając o tarnogórski rynek udajemy się na róg ulicy Bondkowskiego i Górniczej, gdzie znajduję się kamienica z 1903 roku z elementami secesyjnymi, takimi jak bogata ornamentyka roślinna lub słabo wystającymi ryzalitami. Dalej przechodzimy przez Pl. Gwarków z zabytkową dzwonnicą i kierujemy się na ul. Opolską 16, gdzie znajduję się, pochodząca z 1904 r., wciśnięta między inne zabudowania, ciekawie odrestaurowana elewacja kamienicy secesyjnej.

Elementy secesyjne zdobią również innych tarnogórskie budynki, jak np. budynek i hol główny Poczty, cicho przypominając o stylu secesyjnym, który przeciwstawili się panującemu przez całe stulecie historyzmowi i zerwał z panującymi kanonami.