Szamotuły

Miasto stanowi ważny węzeł drogowy. Bliska odległość od głównego przejścia granicznego na trasie A2 - Frankfurt nad Odrą - Berlin, sprawia, że przez miasto prowadzą trasy z Bydgoszczy i Torunia.

Ziemia szamotulska obejmuje obszar o powierzchni 175,1 km2, w tym miasto 10,11 km2. Miasto i gmina liczy ok. 28,700 mieszkańców.

W mieście i gminie Szamotuły znajduje się kilkanaście parków podworskich i miejskich o bardzo atrakcyjnych możliwościach spacerowych. Miasto wyróżnia się ciekawą dziewiętnastowieczną architekturą. Godnym uwagi jest rynek ze środkowym blokiem i dobiegającymi do niego ulicami. Atrakcyjna architektura gotycka i barokowa świadczy o bogatej historii miasta i okolicy.

Gmina Szamotuły posiada atrakcyjne położenie pod względem turystycznym wynikające z bezpośredniego sąsiedztwa Puszczy Noteckiej, Pojezierza Sierakowsko-Międzychodzkiego, czystego środowiska, licznych zabytków oraz bogatej tradycji kulturowej.

Pierwsza wzmianka o Szamotułach pochodzi z 1231 r., prawa miejskie nadano ok. poł. XIV w.

Było to miasto prywatne Świdwów Szamotulskich, a potem Górków, które do największego znaczenia doszło w XV i XVI w. Pod zaborami był to ośrodek polskiego życia narodowego, od II poł. XIX w. nastąpił szybki rozwój przemysłu.

W centrum zachował się średniowieczny układ ulic, nieco wydłużony z północy na południe. W jego obrębie znajduje się Kolegiata z XV-XVI w., jeden z najcenniejszych zabytków gotyckich w Wielkopolsce, który kryje interesujące wyposażenie (m.in. krucyfiks z ok. 1370 r., renesansowe ołtarze, ruską ikonę Matki Bożej Kazańskiej z I poł. XVII w., od XVIII w. zwaną Szamotuł Pani – cel pielgrzymek).

Po stronie płd., na miejscu zamku Świdwów, wznosi się barokowy zespół poreformacki z lat 1675-82, obecnie Kościół św. Krzyża z jednolitym rokokowym wyposażeniem wnętrza. W północnej części miasta położony jest zespół zamkowy z II poł. XV w. Obecnie we wspomnianym kompleksie mieści się Muzeum – Zamek Górków. Obok wolno stojąca wieża zamkowa z ok. 1518 r., zwana Basztą Halszki.

Co warto wiedzieć: • odkryciem na skalę europejską było odnalezienie pierwszych Szamotuł. Archeolodzy szukając kościoła z wykorzystaniem tzw. archeologii lotniczej, trafili na miasto z XIII wieku ukryte pod ziemią, położone 2 km na północ od Szamotuł. Potocznie nazywa się je starymi Szamotułami,
• z Szamotuł pochodzą sławni muzycy oraz kompozytorzy, m.in.: Wacław z Szamotuł – nadworny muzyk króla Zygmunta Augusta oraz Xavery i Philip Scharwenkowie - słynni pianiści i kompozytorzy przełomu XIX i XX wieku znani w całej Europie i na świecie,
• Muzeum – Zamek Górków zostało laureatem drugiej edycji konkursu Turystyczne Perły Wielkopolski w kategorii atrakcja turystyczna. W zasobach Muzeum znajduje się jedna z największych kolekcji ikon w Polsce,
• z Szamotuł pochodzi Maksymilian Ciężki – powstaniec wielkopolski, oficer Wojska Polskiego, współtwórca sukcesu złamania szyfrów niemieckiej maszyny szyfrującej ENIGMY,
• Z Szamotułami od najmłodszych lat związany był ksiądz kanonik Henryk Szklarek-Trzcielski – oficer Wojska Polskiego, w 1939 roku kapelan Obornickiego Batalionu Obrony Narodowej, od 1944 roku podpułkownik, kapelan Armii Krajowej, powstaniec warszawski, duszpasterz powstańczy na Starówce, za zasługi odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Virtutti Militarii, awansowany w 2001 roku na stopień pułkownika,
• Zespół Folklorystyczny „Szamotuły”, założony przez Janinę Foltyn 12 lutego 1945 roku, należy do najstarszych zespołów folklorystycznych w Polsce. Po dzień dzisiejszy aktywnie działa w kraju i za granicą, zdobywając wiele prestiżowych nagród podczas przeglądów i festiwali.
• przez Szamotuły przechodzi jeden z europejskich szlaków pielgrzymkowych św. Jakuba prowadzący do katedry św. Jakuba w Santiago de Compostela w Hiszpanii – tzw. Droga Lubuska,
• miasto bogate jest w infrastrukturę sportową. W 2006 roku odbyło się na szamotulskim stadionie kilka meczy w ramach Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej U-19,
• w Szamotułach odbywa się Ogólnopolski Turniej w Piłce Siatkowej Kobiet „Szamotuły CUP”. Ostatni mecz w tym turnieju rozgrywa Mistrz Polski poprzedniego sezonu ze zdobywcą Pucharu Polski z danego roku. Jest to tzw. mecz o Super Puchar Polski,
• w Szamotułach działa znana i ceniona w całej Polsce szkółka piłkarska prowadzona przez Andrzeja Dawidziuka - byłego trenera reprezentacji naszego kraju. Wychowankowie szamotulskiej szkółki to doskonali piłkarze znani w kraju i za granicą, tacy jak: Łukasz Fabiański i Jakub Wawrzyniak.

Dane teleadresowe:

URZĄD MIASTA I GMINY SZAMOTUŁY
ul. Dworcowa 26, 64-500 Szamotuły
tel. 61-29-27-501 - centrala
faks 61-29-20-072
e-mail: [email protected]
www.szamotuly.pl