Zanim wybierzesz zawód logopedy…

Stała się ona również bardzo popularnym kierunkiem studiów. Czy każdy nadaje się do tej pracy? Między innymi o tym rozmawiam z Panią mgr Ewą Stankowską – doświadczonym neurologopedą i surdopedagogiem.  

Agata Skruszewicz: Proszę powiedzieć od ilu lat pracuje Pani w zawodzie logopedy?

Ewa Stankowska: W zawodzie pracuję od 30 lat. Myślę, że przeszłam przez wszystkie szczeble poradnictwa. Zaczynałam pracę w służbie zdrowia i w poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Mam doświadczenie w pracy z dziećmi w przedszkolu specjalnym, w szkołach integracyjnych i placówkach specjalnych. Na dzień dzisiejszy pracuję w Ośrodku Dziennym Rehabilitacji Słuchu i Mowy w Tychach. Jestem neurologopedą i surdopedagogiem. Pracuję z dziećmi z upośledzeniem umysłowym, z osobami dorosłymi uszkodzonymi neurologicznie (są to przypadki po wylewach, udarach, guzach mózgu), z osobami niesłyszącymi. Często przyjmuję dzieci około 5, 6 miesiąca życia. Terapię logopedyczną z osobami niesłyszącymi prowadzonymi od tego okresu, kończę przeważnie około 18 roku życia pacjentów.

Rozumiem, że do wykonywania tego zawodu potrzebne jest wszechstronne wykształcenie, ale również niezbędne są tu odpowiednie cechy osobowościowe. Proszę wymienić jakie to cechy?

Na pewno powinna być to osoba otwarta, komunikatywna i mająca łatwość nawiązywania kontaktów z pacjentami (dotyczy to zarówno dzieci jak i dorosłych). Logopeda musi akceptować swoich pacjentów takimi jakimi są i wprowadzać ich w społeczeństwo w sposób naturalny. Sami muszą wierzyć w to, że dają radę.

Jak wyglądają kwalifikacje przeciętnego logopedy? Z zakresu jakich dziedzin dysponuje on wiedzą?

Większość osób pracujących jako logopedzi, to osoby, które ukończyły studia podyplomowe z logopedii. Pierwszy warunek to studia magisterskie. Mogą być to osoby po pedagogice, psychologii, filologii polskiej. Muszę jednak powiedzieć, że coraz więcej fizjoterapeutów i lekarzy studiuje logopedię. Osoby kończące studia podyplomowe powinny i tak jeszcze stale podnosić swoje kwalifikacje. Mam tu na myśli kursy, szkolenia. A to wszystko dlatego, że ratujemy dzieci z coraz niższą wagą urodzeniową. Dzieci mają coraz więcej defektów i problemów. Nasza wiedza musi być z zakresu różnych dyscyplin naukowych. Trzeba pamiętać, że logopedia to interdyscyplinarna dziedzina wiedzy.

- Czy w ciągu całej swojej kariery zawodowej spotkała się Pani z takimi sytuacjami, w których logopeda postawił pacjentowi błędną diagnozę?

Tak, wielokrotnie. Szczególnie w przypadku osób niesłyszących. Zdarzyły się sytuacje, gdzie nie wykryto ubytku słuchu u małego dziecka i po prawie 3-letniej rehabilitacji dziecko nadal nie mówiło. Okazało się, że przyczyna nie tkwiła w opóźnionym rozwoju mowy, ale właśnie w ubytku słuchu.

- Jak na dalszy rozwój dziecka wpływa źle postawiona diagnoza?

Źle postawiona diagnoza to nieprawidłowa terapia, to wybranie nieodpowiedniej placówki kształcenia. Myślę, że lepiej jest powiedzieć rodzicom gorzką prawdę i wspierać ich w pracy z dzieckiem. Często rodzice nie zgadzają się z diagnozą, np. w przypadku dzieci z upośledzeniem umysłowym. Logopeda powinien powiedzieć prawdę, jakie są faktyczne możliwości dziecka. Musi również wspierać rodziców w pracy z dzieckiem, a także służyć fachową pomocą.

- Co Pani zdaniem należałoby zrobić, by zapobiegać tego typu sytuacjom? Jakich rad można udzielić logopedom?

Dokładna diagnoza nie może polegać na jednorazowym spotkaniu. Pracuję od 30 lat a nie odważyłabym się wystawić diagnozy dziecku, które widziałam przez godzinę. Powinno się zobaczyć, jak takie dziecko funkcjonuje w domu, w placówce, na rehabilitacji ruchowej itp. Nie może być tak, że każdy osobno diagnozuje i my specjaliści nic o sobie nie wiemy. Diagnoza powinna być spójna.

- Dziękuję za rozmowę.

Zawód logopedy to trudna i odpowiedzialna praca. To ścisła relacja w jaką wchodzi się z drugim człowiekiem. Niestety, zdarzają się błędne decyzje i źle wystawione opinie, które mogą zaważyć na dalszym życiu pacjenta. Trzeba wielu lat nauki i doświadczenia aby sprawnie funkcjonować w zawodzie logopedy. Tak więc, wybór jakiegokolwiek kierunku studiów czy zawodu powinien być dobrze przemyślany.