Zapraszamy po świeże ryby prosto ze zbiornika goczałkowickiego

Ważnym zadaniem zbiornika jest także gospodarka rybacka, którą należy traktować jako pierwszy etap biologicznego uzdatniania wód systemu wodociągowego. Od początku eksploatacji zbiornika utworzono gospodarstwo rybackie, które dokonuje corocznych zarybień i odłowów. Zarybianie i odłowy mają na celu ograniczenie ilości fitoplanktonu i w efekcie zmniejszenie trofii zbiornika. Zbiornik zarybiany jest rybami drapieżnymi (szczupak, sandacz, węgorz), które traktowane są jako naturalni sprzymierzeńcy w procesie wstępnego uzdatniania wody w zbiorniku.

Ochrona przyrody
Cała powierzchnia Zbiornika Goczałkowice stanowi obszar chroniony, ustanowiony na podstawie Dyrektywy Unii Europejskiej 79/409/EWG z 2 kwietnia 1979 r. o ochronie dziko żyjących ptaków (Directive on the Conservation of Wild Birds), tzw. Dyrektywy Ptasiej. Dyrektywa ta zobowiązuje kraje członkowskie do identyfikacji i ochrony miejsc ważnych dla ptaków. Razem z późniejszą Dyrektywą 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, zwaną Dyrektywą Siedliskową, stanowi podstawę europejskiego systemu ochrony przyrody. Tereny wskazane na mocy obu dyrektyw tworzą ogólnoeuropejską sieć obszarów chronionych Natura 2000. Obszar Natura 2000 o nazwie "Dolina Górnej Wisły" (kod obszaru PLB240001) został ustanowiony na mocy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz.U. nr 229, poz. 2313) i na podstawie art. 28 ust. 1 Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (Dz.U. nr 92, poz. 880).

Ograniczona rekreacja
Wody jeziora były zamknięte dla rekreacji i sportów wodnych od 1984 roku, poza amatorskim połowem ryb. Zbiornik goczałkowicki jest akwenem płytkim i dla potencjalnego użytkownika nieznającego zmiennych warunków ani batymetrii zbiornika bardzo niebezpiecznym. Średnia głębokość zbiornika przy normalnym poziomie piętrzenia wynosi 5,5 m, jednak na znacznej powierzchni nie przekracza 2 m. Mała głębokość oraz duże rozmiary zbiornika stwarzają niezwykle dogodne warunki dla tworzenia się dużych fal o wysokości niespotykanej na innych jeziorach południowej Polski.

Brak naturalnych, osłoniętych zatok i portów, gdzie można się schronić w razie trudnych warunków, jest niezwykle niebezpieczne dla niedoświadczonych żeglarzy. W 2010 roku wykonano nowe mapy batymetryczne dna zbiornika, jak również oznaczono bojami kardynalnymi obszar zbiornika, gdzie żeglowanie jest bezpieczne. W sierpniu 2010 r. reaktywowano port jachtowy w Wiśle Wielkiej, gdzie rolę gospodarza mariny na podstawie umowy z administratorem zbiornika przyjęło na siebie Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze w Pszczynie.

Rozporządzenie nr 2/2010 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wód powierzchniowych Goczałkowice, powiat pszczyński, województwo śląskie, przewiduje jednak ograniczoną formę rekreacji na zbiorniku. Wymogi są bardzo szczegółowe i liczne - trudno je tu wszystkie wymienić. Ich głównym celem jest ochrona wód zbiornika jako rezerwuaru wody pitnej dla regionu.

Ochrona przeciwpowodziowa
Lokalizacja zbiornika retencyjnego Goczałkowice stwarza dogodne warunki regulowania przepływów w okresie wezbrań w dolinie Małej Wisły. Ponieważ poniżej zapory w Goczałkowicach znajdują się ujścia większych niekontrolowanych dopływów rzek Białej i Iłownicy, sterowanie odpływem ze zbiornika ma istotny wpływ na redukcje kulminacji fal powodziowych.

Dla zabezpieczenia przed zalaniem terenów położonych między doliną rzeki Wisły a położonym na jej prawym brzegu Zarzeczem, zbudowano zaporę boczną zbiornika Goczałkowice. Budowla ta spowodowała odcięcie odpływu wody z sieci rowów melioracyjnych przy wyższych stanach wody w zbiorniku.

Od kilku lat w związku ze wzrostem zagrożenia powodzią terenów poniżej zbiornika (słabe wały, szkody górnicze, mało drożne koryta rzek) administrator zbiornika zmuszony jest do utrzymywania zwiększonej rezerwy przeciwpowodziowej. Obecnie zadania ochrony przeciwpowodziowej i komunalnej zbiornika są równoważne.

Istotną funkcją, jaką spełnia zbiornik, jest zwiększenie przepływów w okresie suszy. Latem 2003 r. w okresie kilku miesięcy, pomimo znikomego dopływu wody do zbiornika przez cały okres letniej suszy, koryto Małej Wisły było zasilane stałym odpływem ze zbiornika w wysokości 0,6 m3s-1, pozwalającym na utrzymanie życia w ekosystemie wodnym poniżej zapory.