Zmiany, które wyszły strefie na dobre

Od początku 2001 roku zmieniły się bowiem nieco zasady inwestowania w specjalnych strefach ekonomicznych. Zgodnie z nowym prawem pomoc publiczna dla inwestorów nie mogła od tej chwili przekraczać 50 proc. wartości inwestycji (wcześniej bywało, że inwestorzy potrafili wytargować o wiele więcej). Wejście do Unii Europejskiej również wprowadziło pewne ograniczenia. Unia stref nie lubi, bo to oznacza dodatkowe przywileje podatkowe dla inwestorów, natomiast Unia wyznaje zasadę wyrównywania szans, jeśli chodzi o konkurencję. Dlatego też u progu naszej akcesji do UE zdecydowano, że nie powstanie już ani jedna nowa strefa ekonomiczna w Polsce. Można było jedynie powiększyć już istniejące - i to też nie bezgranicznie, a jedynie w sumie do 8000 ha (wtedy polskie strefy zajmowały ponad 6600 ha).

Był jeszcze jeden bardzo istotny warunek powiększenia strefy - inwestor, dla którego przygotowano nowe tereny, musiał wyłożyć co najmniej 40 mln euro na inwestycje i utworzyć minimum 500 miejsc pracy. Już wtedy prezes Piotr Wojaczek przekonywał, że to nie ograniczy napływu kapitału do KSSE. - Dysponujemy badaniami rynku, które dowodzą, że nasz region oferuje nie tylko duże tereny pod inwestycje, ale i odpowiednią infrastrukturę oraz dobrze wykształconych pracowników - przekonywał. - Zachęty podatkowe w tej chwili schodzą na dalszy plan.

I jak się okazało, miał rację. Do KSSE zaczęli napływać kooperanci wielkich firm motoryzacyjnych, tacy jak Kirchhoff Automotive. Pojawiły się też przedsiębiorstwa z innych branż - rozrastały się np. centra logistyczne - i co najważniejsze: przedsiębiorstwa strefowe zaczęły tworzyć swoje centra naukowo-badawcze, co dawało szansę na zatrudnienie osób z wyższym wykształceniem.

Wbrew ograniczeniom i obawom związanym z przystąpieniem do UE, "widmo" tej akcesji przyspieszyło napływ inwestorów. Doszło do rozszerzenia KSSE - pod koniec "dziesięciolatki" zajmowała już 1156 ha położonych w 19 gminach. Dzięki temu uratowano m.in. miejsca pracy w byłej fabryce Fiata w Bielsku-Białej, gdzie zakończono produkcję fiata 126 - jako ostatnie wykonano 1000 sztuk w wersji "Maluch Happy End" - a resztę produkcji aut przeniesiono do Tychów. Na bazie tego zakładu powstała jednak firma Fiat - GM Powertrain Polska, gdzie rozpoczęto wytwarzanie jednego z najnowocześniejszych silników diesla - 1.3 Multijet 16v.
KSSE miała też dodatkowy atut - kiedy Amerykanie wygrali przetarg na samolot wielozadaniowy F-16 dla polskiej armii, należąca do General Motors fabryka Opel Polska w Gliwicach stała się jednym z beneficjentów tzw. offsetu, czyli programu inwestycyjnego związanego z tym zbrojeniowym kontraktem. - Dzięki temu z taśm gliwickiej fabryki zaczęły schodzić najnowsze modele astry II we wszystkich wersjach nadwoziowych - wspomina Przemysław Byszewski z GM-Opel Polska.
KSSE zaczęła też tworzyć technoparki, by przyciągnąć firmy nowoczesnych technologii - pierwszy powstał w Gliwicach, kolejny w Tychach.

Wyniki 10-latki były więc imponujące - pozyskano 120 inwestorów, którzy zadeklarowali stworzenie 24 tysięcy miejsc pracy, dzięki czemu drugie tyle pracowników mogły zatrudnić firmy z otoczenia strefy. W 2005 roku zmieniono granice strefy, dzięki czemu trafiło do niej wiele atrakcyjnych terenów.