Śladami Schayera z dr Georgem Arbidem [Wideo]

- Za każdym razem gdy przejeżdżam do Polski celem eksploracji spuścizny Schayera, wybieram się na "polowanie"- mówi dr Arbid. - Nigdy nie wiadomo, gdzie nas ono zaprowadzi, jednak dopóki jest nadzieja, warto próbować. Do niektórych dokumentów trudno dotrzeć, ale zawsze jest szansa, że być może ktoś coś wie, ktoś zna kogoś, kto może wiedzieć, albo miejsce, w którym mogą znajdować się jakieś dawne projekty lub inne dokumenty - dodaje.

Naszą podróż rozpoczęliśmy w Archiwum Państwowym w Katowicach, przy ulicy Józefowskiej. Do przejrzenia mieliśmy całą stertę dokumentów. Nasza praca polegała na wynalezieniu - spośród stert kart archiwalnych - budynków, co do których dr Arbid ma podejrzenie, że zostały zaprojektowane przez Schayera. Np. gimnazjum w Tarnowskich Górach. Kluczem do sukcesu było uważne czytanie każdej kartki i zwróceniu uwagi na datę projektu - interesowały nas daty pomiędzy 1927 - 1939 rokiem, oraz funkcje obiektu: szkoły, mieszkania, wille.

Następnie celem naszej podróży był Sosnowiec. Podczas spaceru po mieście, rozglądając się bacznie, studiowaliśmy wygląd modernistycznych obiektów, które mogły nosić znamiona projektów Schayera. Przemierzając okolicę zaglądaliśmy w każdy kąt, w każdy zaułek, archiwizując nasze "odkrycia" za pomocą aparatów fotograficznych. W czasie krótkiej konsultacji telefonicznej z Miejskim Konserwatorem Zabytków w Sosnowcu, Pawłem Duszą, dowiedzieliśmy się, że autorstwa Schayera może być budynek na rogu ul. Zwycięstwa i Małachowskiego.
"Biorąc pod uwagę stylistykę Schayera i jego prace w Katowicach od 1935 być może jest autorem budynku funkcjonalistycznego na rogu Zwycięstwa i Małachowskiego z roku 1936. "Potwierdzenia nie znalazłem. Poszukam w archiwum i SM, która tym zarządza"  - Napisał Paweł Dusza w smsie do red. Tomaszewskiego.

Prosto z Sosnowca udaliśmy się do Będzina, gdzie złożyliśmy wizytę w Urzędzie Miejskim. Tam dr Arbid spotkał się z Radosławem Nowarą, który jest Miejskim Konserwatorem Zabytków w tym mieście. Zobowiązał się pomóc zlokalizować obiekty, które Schayer mógł zaprojektować w Będzinie oraz Sławkowie. W tym drugim Schayer na pewno zaprojektował jedną willę.

Ostatnim punktem naszej wyprawy były Mysłowice. Podczas wizyty w Urzędzie Miasta spotkaliśmy się z Miejskim Konserwatorem Zabytków, Bogdanem Koterbą. Zostaliśmy zaproszeni na spacer po mieście, podczas którego mieliśmy okazję przyjrzeć się dokładniej architekturze modernistycznej Mysłowic. Nie było tego wiele, pomimo tego warto było zobaczyć iż nawet te nieliczne przykłady tego typu architektury, w mieście które z niej nie słynie, są ciekawe i warte pokazania. Po spacerze udaliśmy się na wspólny posiłek wraz z Dr George'm Arbidem oraz Bogdanem Koterbą, podczas którego Dr Arbid udzielił nam wywiadu na temat Schayera oraz architektury modernistycznej. (Wywiad w wersji wideo już niebawem obejrzycie na łamach gazety MMSilesia)

Po wizycie w Mysłowiach udaliśmy się drogą powrotną do Katowic, mając w pamięci ciekawie spędzony dzień, za co wszystkim wymienionym serdecznie dziękujemy.

Witold Stech, Jacek Tomaszewski, Łukasz Malina, Adam Gawron