Środa popielcowa to dzień, w którym na wszystkich mszach księża posypują głowy wiernych popiołem. Symbol popiołu związany jest z pokutą, bo od czasów starożytnych popiół wiązał się z przemijalnością i zniszczeniem. To posypanie głowy (w niektórych parafiach księża robią znak krzyża na czole), to symboliczne przypomnienie, że życie nie jest trwałe. Księża wypowiadają przy tym słowa: "Prochem jesteś i w proch się obrócisz" lub "Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię" - wierny powinien pamiętać o tym, że życie jest kruche i dbać o jego jakość,by po śmierci otrzymać nagrodę.
W okresie starożytności chrześcijańskiej rytuał "posypania popiołem" nie był powiązany z czasem rozpoczęcia przygotowania do Świąt Zmartwychwstania. Do IV wieku praktykowano go w niektórych Kościołach lokalnych w czasie obrzędu wyrażenia skruchy przez grzeszników publicznych czy zdjęcia ekskomuniki. Tradycja posypywania głów popiołem, którą znamy dzisiaj, na znak pokuty pojawiła się w VIII wieku.
W XI wieku papież Urban II uczynił go obowiązującym zwyczajem w całym Kościele. Wówczas postanowiono, że popiół będzie pochodził z palm poświęconych w Niedzielę Palmową.
Dzień ten nie jest szczególny w kalendarzu liturgicznym, nabrał zwyczajowo takiego znaczenia - jak jednak przestrzegają księża, nie powinniśmy przeakcentowywać znaczenia tego dnia. To po prostu początek przygotowania do Świąt Wielkiej Nocy, czyli najważniejszych świąt w kościele katolickim.
Jest to jednak tylko tradycja, a popiół ten nie jest objęty żadnym kultem. Gdyby księża przygotowywali popiół dzień wcześniej, nie miałoby to większego znaczenia. Nie przygotowuje się też żadnych specjalnych spalarni. Zazwyczaj spaleniem palm i zebraniem z nich popiołu zajmują się po prostu kościelni.
Co ważne, w środę popielcową katolików od 14 roku życia obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, do tego dla tych, którzy ukończyli już pełnoletność, a nie skończyli 60 lat obowiązuje również post ścisły, czyli ograniczenie liczby posiłków do trzech: jednego do syta oraz dwóch skromnych.
Trzeba pamiętać, że środa popielcowa to po prostu pierwszy dzień Wielkiego Postu. Nie obowiązuje ona we wszystkich odłamach katolicyzmu. Środa popielcowa rozpoczyna Wielki Post w obrządkach rzymsko-katolickich i łacińskich. W pozostałych kościołach katolickich post zaczyna się w niedzielę sześć tygodni przed Niedzielą Wielkanocną.
Uwaga na Instagram - nowe oszustwo
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?